Je hoort het steeds vaker: duurzaam reizen. Dat betekent zoiets als: op vakantie of op reis gaan zonder dat het milieu en de natuur eronder lijden. Maar wat houdt duurzaam reizen nu precies in en wat valt er allemaal onder? Wanneer is een reis duurzaam en wanneer juist niet? Dat lees je in deze blog.

De meest duurzame reis die er bestaat, is de reis die je niet maakt. Elke vorm van reizen brengt namelijk altijd een ecologische voetafdruk met zich mee. Dat betekent niet dat duurzaam op reis willen gaan onmogelijk is. Sterker nog, als je dan toch op reis of op vakantie wilt – en dat willen we allemaal wel eens – is er een enorme verscheidenheid tussen verschillende soorten reizen als het gaat om duurzaamheid en milieuvriendelijkheid.

Duurzaam op reis willen gaan, is dan ook heel erg aan te bevelen. Het zorgt ervoor dat je je bestemming, maar eigenlijk de gehele planeet, zo min mogelijk belast met jouw reisplezier. Daarmee draag je bij aan een gezonde toekomst van onze planeet en houd je reisbestemming ook bereikbaar voor generaties na ons. Maar over wat duurzaam reizen precies inhoudt, bestaan nogal wat verschillende inzichten.

Wat is duurzaam reizen precies?

Er bestaat geen heldere tweedeling in duurzame reizen aan de ene kant en niet-duurzame reizen aan de andere kant. Duurzaam reizen is een samenraapsel van verschillende aspecten van je reis die al dan niet een duurzaam karakter hebben. Dat begint al bij je reisvoorbereiding: welke spullen neem je mee en bij welke bedrijven schaf je die aan? Maar uiteraard zijn je vervoersmethode, activiteiten op vakantie en je type accommodatie ook van invloed op de duurzaamheid van je reis.

Of een reis duurzaam is, is dan ook vaak niet te beantwoorden met een simpele ‘ja’ of ‘nee’. Het gaat er meer om dat je bewuste keuzes maakt bij het invullen van je reis of vakantie, zodat er een totaalpakket ontstaat waarbij duurzame keuzes centraal staan. Wij onderscheiden daarbij zeven categorieën, te beginnen met de reisvoorbereiding.

1: Voorbereiding

Hoe verder je op reis gaat, hoe minder duurzaam je reis over het algemeen wordt. Een vakantiebestemming in eigen land of in een buurland, is een duurzamere keuze dan een reis naar Zuid-Amerika of naar Azië. De bestemming die je kiest, is dus de eerste variabele die bepaalt hoe duurzaam je reis kan worden. Toch kan een verre reis wel degelijk een duurzaam karakter hebben, als je op andere vlakken duurzame keuzes maakt.

Eén van die keuzes is de aanschaf van je reisartikelen, backpack, koffer en/of reisgadgets. Lang niet alle reisartikelen zijn even duurzaam, vooral niet als het wegwerpartikelen zijn die je in de toekomst niet opnieuw kunt of gaat gebruiken. Ook maakt het veel uit waar je je aankopen doet. Sommige verkopers van reisartikelen doen helemaal niets aan duurzaamheid, terwijl andere verkopers duidelijke duurzaamheidsdoelstellingen hebben en ook alleen producten verkopen die bij die doelstellingen passen. In Nederland is Decathlon zo’n partij met een helder duurzaamheidsbeleid, maar er zijn er meer.

Vervoersmethode

Met het vliegtuig op reis gaan, is de minst duurzame keuze die je kunt maken, ook als je besluit om je CO2-uitstoot te compenseren bij de aanschaf van je tickets. Met de fiets op vakantie in eigen land is het meest duurzaam, maar daarmee kom je niet heel ver.

Tussen die twee opties zitten nog tal van mogelijkheden: reizen met de eigen auto, met de trein of per bus, bijvoorbeeld. Hoe meer je van het openbaar vervoer gebruik maakt, hoe duurzamer dat is. Reizen met de eigen auto of met taxi’s (of Ubers) is dan weer niet aan te bevelen.

Activiteiten

Eenmaal op je bestemming aangekomen bepaalt de inhoud van je vakantie in grote mate hoe duurzaam je reis is. Met gehuurde scooters op pad, een middagje jetskiën en rondscheuren op quads: dat zijn overduidelijk geen duurzame keuzes.

Je kunt je reis of vakantie dus een stuk duurzamer maken door bij de keuze van activiteiten te kiezen voor duurzame opties. Let daarbij niet alleen op de inhoud van de activiteit, maar doe ook kort onderzoek naar het bedrijf dat het aanbiedt. Kortom: besteed je je geld bij een duurzaam bedrijf, of bij een vervuilend bedrijf?

Accommodatie

Een luxe kajuit in een cruiseschip of een mooie suite met airconditioning op een fraai resort: het klinkt aanlokkelijk, maar deze typen accommodatie zijn geen heel duurzame opties. Waar je verblijft, heeft dus impact op de duurzaamheid van je reis.

Over het algemeen is kamperen in de natuur de meest duurzame keuze, op voorwaarde dat je geen afval of andere vervuiling achterlaat. Ook is het belangrijk dat je de natuur niet tot last bent tijdens het kamperen.

Dierenleed

Duurzaamheid gaat niet alleen om milieuvriendelijke keuzes. Het gaat ook om een type reis waarbij dieren niet onnodig leed wordt aangedaan. In tal van landen, vooral buiten Europa, geven toeristen dagelijks geld uit aan activiteiten waarbij sprake is van dierenleed. Vaak is dat onbewust, maar om duurzaam op reis te kunnen, moet je je bewust worden van dit dierenleed.

Tijgers knuffelen in Thailand? Op olifanten rijden in Vietnam? Zwemmen met dolfijnen op Curaçao? Het gaat allemaal gepaard met verschrikkelijke vormen van dierenmishandeling. Ben je benieuwd hoe dat precies zit, lees dan deze blog. De enige duurzame keuze is het vermijden van elk type dierenpark of aquarium, tenzij het nadrukkelijk gaat om een opvangcentrum voor zieke of gewonde dieren. En ja, het Dolfinarium is ook een no-go als het gaat om duurzaamheid en dierenleed!

Lokale cultuur en economie

Een reis is alleen duurzaam als het niet ten koste gaat van de lokale cultuur en economie. Grote reisorganisaties en andere multinationals hebben al diverse reisbestemming volledig om zeep geholpen. Zodra de lokale cultuur onder druk komt te staan door excessief toerisme en de invloed van het grote geld, is het gedaan met het duurzame karakter van je reis.

Geld uitgeven bij lokale bedrijven is dus duurzamer dan telkens de McDonald’s en Burger King binnenlopen. Wil je duurzaam reizen, ondersteun dan de plaatselijke ondernemers en zorg ervoor dat zij ook over tien of twintig jaar nog bestaansrecht hebben. Dat hoort ook bij duurzaamheid.

Afval en recycling

Toerisme genereert veel extra afval. Dat is op zichzelf geen probleem als de afvalverwerking goed en circulair gebeurt, maar op heel veel plekken ter wereld is dat niet zo. Een belangrijk aspect van duurzaam reizen is dan ook het minimaliseren van je afvalstroom.

Dat begint met het zoveel mogelijk vermijden van vervuilende producten als plastic en wegwerpartikelen. Uiteraard kun je niet geheel afvalvrij leven, maar de duurzame keuze is zoveel mogelijk recyclen en al het afval dat je moet weggooien, op de juiste plek en op een verantwoorde manier weggooien.

Conclusie

Duurzaam reizen is een keuze en een overtuiging. Lang niet elke reisbestemming is een even duurzame keuze, maar ook een verre reis naar een ander continent kan op een duurzame manier worden ingericht. Wil je duurzaam reizen, verdiep je dan in bovenstaande zeven aspecten en kijk welke keuzes in jouw geval bijdragen aan een duurzame reis.